Obezite Ve Uyku Arasındaki İlişki

Amerikan Tıbbi Uyku Akademisine göre; yetişkinler için düzenli olarak  beş saat veya beş saatten daha azuyuyor olmak , çocuklar için öneriler yaşa göre değişsede ortalama 10 saatten az uyuyor olmak yetersiz uyku olarak  tanımlanmaktadır. Uzmanlar “sağlıklı uykuyu” neyin oluşturduğu konusunu tartışmaya devam etseler de, artan araştırmalar yeni altın standartın sekiz değil yedi saat olabileceğini gösteriyor. Diğer araştırmacılar, en sağlıklı uyku süresinin sirkadiyen ritime bağlı olabileceğini öne sürüyorlar. Bu iç biyolojik saat, uyku ve uyanma döngülerini düzenler, kişinin genleriyle ilişkilidir ve her bireyde değişiklik gösterir. Uyku yeterliliğinin ve kalitesinin belirlenmesi matematiksel bir rakamdan ziyade kişinin; yaşına, cinsiyetine , ırkına, kültürüne ve genetiğine bağlı olduğu kadar onun sürekliliğinede dayanmalıdır. Kronik olarak yetersiz uykunun çeşitli fiziksel ve psikolojik sağlık sorunları ile bağlantılı olduğunu söylemektedir, bu sağlık sorunlar;düşünme,problem çözme, hafıza yetersizlikleri; depresyon ve duygudurum bozuklukları; Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar; obezite, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, felç hatta erken ölüm riskleri ile ilişkilidir.

Kötü Uyku Kilo Alımına Neden Olabilir, Obeziteyi Kötüleştirebilir

Chicago Üniversitesi’nden Dr. Kristen Knutson göre, altı saatten az uyumak, artan vücut kitle indeksi (VKİ) veya obezite arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktadır. Obezitede en az bir faktörün yetersiz uyku olabileceğini öne sürüyor. Ayrıca, düşük sosyoekonomik gruplarda uyku eksikliğinin daha fazla obezite riskiyle sonuçlanabileceği  gösterilmektedir. Yeterince uyumayan kişilerin iştahı ve kalori alımını artırabilecek fizyolojik anormalliklere sahip olduklarını göstermektedir. Yetersiz veya kalitesiz uykunun  iştahı artıran sinyal hormonları olan ghrelin ve doygunluk hormonu olan leptinin az salgılanmasını etkileyerek obezitenin artmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir. Yorgunluğun, uykunun ve açlığın psikolojik bulguları benzer olduğu için, yetişkinler olarak bazen onları gerçekten uykulu olduğumuzda yeme eğiliminde olduğumuzu karıştırırız çünkü yorgunluğun bir açlık belirtisi olduğunu düşünürüz. Bu durum telafi edici enerji harcamaları olmadan artan gıda alımına yol açabilir. Bu nedenle obeziteyi tedavi etmenin en iyi yolu, altta yatan bir uyku problemini tedavi etmek olabilir.

Peki fazla kilolu olmak uykunuzu ve uyku problemleri riskini nasıl etkiler?

Fazla kilolu olmak;uykunuzla ilgili olanlarda dahil olmak üzere,horlama ve uyku apnesinden, huzursuz bacak sendromuna kadar beklenmedik hastalıklara neden olabilir. Bu nedenle ideal vücut ağırlığınızın birkaç kilo fazlası, uykunuz üzerinde olumsuz etkiye sahip olabilir. Huzursuz bacak sendromu olan kişilerin gecenin erken saatlerinde genellikle kalkıp bir şeyler atıştırdıkları da gözlemlenmiştir. Bu durumu , bacaklarını etkileyen semptomlardan biraz rahatlama sağlaması için yaptıkları görülmektedir. Bu ekstra kalorilerin obeziteye katkıda bulunup bulunmadığı ve bu ilişkinin varlığı belirsizdir ama genel olarak, vücut ağırlığınızın yüzde 10’unu kaybetmek bu etkilerin bazılarını azaltabilir.

Öyleyse, fazla kilolu ve obezseniz ve gün içinde yetersiz uyuyor veya yorgun hissediyorsanız, kilo vermek ve uykunuzu iyileştirmek için ne yapmalısınız?                                                                                                                                                                

• Moline ve Broch’a göre ilk adım olarak; uzmanınızla bir uyku merkezine sevk hakkında konuşmalısınız böylece bozukluğun doğası tam olarak ele alınabilir”.
• Teşhisi belirledikten sonra uyku sorunları kilo verme planına dahil edilebilir.Ayrıca, tedaviyi daha iyi belirlemek için hastaya vücut ağırlığının %10’unu kaybettikten sonra bir uyku takip çalışması önerilmektedir.
• Yemekleriniz için sağlıklı seçimler yapın. Paketli,hazır gıdalardan uzak durun.Daha fazla balık, meyve ve sebze yiyin; yüksek karbonhidrat veya yağ içeren gıdalardan kaçının.
• Uykunuzun kalitesini artıracak tutarlı egzersiz yapmaya başlayın. Bununla birlikte çoğu uzman, yatmadan önce 3 saatten az egzersiz yapmaktan kaçınmayı söylüyor çünkü egzersiz uyarıcıdır ve uykuya dalmayı zorlaştırabilir.
• Uyku programınızı inceleyin. Her gece en az 7 saat uyuyor musunuz? Canlanmış veya uykulu hissederek mi uyanıyorsunuz? Gece sık sık uyanır mısınız?
• Kas, yağdan daha ağır olduğu için her zaman tartılmak doğru cevabı bulmak için çözüm değildir. Vücut kitle indeksinizi (BMI) hesaplayarak ilerlemeniz daha iyi bir yöntem olacaktır.