Obezite Cerrahisinin Tarihçesi: Nereden Nereye?
Obezite cerrahisi dünyada ilk olarak 1965’li yıllarda Amerika’da uygulanmaya başlandı. Türkiye’de ise bu ameliyatlar daha yeni yeni tanınmaya başlasa da, ben bu alanda 1990 yılında ilk kez mide kelepçesi ile cerrahiye adım attım. Zamanla Roux-en-Y Gastrik Bypass, mini bypass gibi teknikler de uygulanmaya başlandı.
Özellikle son 10 yılda, tüp mide ameliyatı giderek daha fazla tercih edilmeye başlandı. Bunun nedeni hem daha az komplikasyon içermesi hem de bağırsak yapısına müdahale edilmemesi.
Tüp Mide Ameliyatının Avantajları ve Sınırlamaları
Tüp mide ameliyatı, yalnızca midenin hacmini küçülten ve onu “muz” şekline getiren bir yöntemdir. Sindirimi bozan bir işlem değildir, ancak B12 ve demir eksiklikleri ilk yıl içinde sıkça görülebilir. Bunun nedeni, B12 emilimi için gerekli olan “intrinsik faktör”ün mideden salgılanmasıdır. Bu nedenle hastaların ameliyat sonrası en az 1 yıl vitamin ve mineral desteği alması önemlidir.
Reflüsü Olan Hastalarda Tüp Mide Doğru Seçim mi?
Tüp mide, reflü şikayetleri olan hastalarda her zaman uygun bir seçenek değildir. Mide fıtığı olan ya da olmayan ancak kronik reflü yaşayan bireylerde, tüp mide ameliyatı sonrası şikayetler ciddi şekilde artabilir. Yani reflü hastalarında tüp mide, yeni bir reflü başlangıcına neden olabilir.
Bu yüzden ameliyat öncesinde mutlaka şu sorular sorulmalı:
-
Sık sık mide yanması yaşıyor musunuz?
-
Ekşime, ağza acı su gelmesi gibi şikayetleriniz var mı?
-
Uzun süredir mide koruyucu ilaç kullanıyor musunuz?
Eğer bu sorulara evet yanıtı veriliyorsa, mutlaka endoskopi yapılmalı ve yemek borusunda reflüye bağlı hasar araştırılmalıdır.
Reflü Hastaları İçin Alternatif: Sargılı Tüp Mide Ameliyatı
Reflüsü olan hastalarda artık sargılı tüp mide tekniğini uyguluyoruz. Bu yöntem, İtalya’da geliştirilen ve Türkiye’de de giderek yaygınlaşan bir cerrahi tekniktir. Burada amaç, mide küçültme işlemine ek olarak, yemek borusu ile mide arasındaki bariyeri güçlendirmektir.
Bu teknikte:
-
Yemek borusunun alt ucundaki gevşek kas dokusu kapatılır.
-
Midenin üst kısmından alınan doku ile yemek borusu etrafına 180 derecelik bir “sargı” yapılır.
-
Tam (360 derece) sargı yapılmaz, bu sayede yutma güçlüğü riski en aza indirilir.
Bu ameliyatla birlikte hastaların reflü şikayetlerinde %90’ın üzerinde düzelme sağladık. Takip ettiğimiz hastalarda, 2 yıl içerisinde tekrar reflü gelişmediğini gözlemledik.
Hasta Seçimi Neden Bu Kadar Önemli?
Her obez birey aynı değildir. Özellikle:
-
İleri derece obezite (VKİ > 50),
-
İnsülin kullanan diyabet hastaları,
-
Orta-ileri düzeyde reflüsü olanlar,
gibi özel hasta gruplarında cerrahi seçim daha kritik hale gelir. Yanlış ameliyat seçimi, hastanın yaşam kalitesini düşürebilir.
Ameliyat Sonrası Süreç Nasıl İlerliyor?
Sargılı tüp mide ameliyatı sonrası süreç standart tüp mideye çok benzer:
-
Hastalar genellikle 1 gece hastanede kalır.
-
Ertesi gün sıvı gıdaya geçilir.
-
Tüp mide ameliyatı sonrası genellikle 6 ay mide koruyucu ilaç kullanılırken, sargılı tüp mide sonrası bu ihtiyaca çoğunlukla gerek kalmaz. Çünkü reflü engellenmiş olur.
Sonuç: Reflü Varsa Ameliyat Seçiminiz Hayati Önem Taşır
Tüp mide ameliyatı, obezite ile mücadelede etkili bir yöntemdir. Ancak her hasta için uygun değildir. Özellikle reflü şikayeti olan bireylerde, sargılı tüp mide ameliyatı gibi alternatif teknikler değerlendirilmelidir.
Unutmayın: Doğru hasta seçimi, doğru ameliyat ve uzun vadede daha kaliteli bir yaşam anlamına gelir.
